Nu de eerste radio-uitzendingen alweer een eeuw geleden zijn begonnen, lijkt het ons toch wel aardig om bij dit jubileum er nog voor te zorgen dat er überhaupt nog AM radiozenders in de lucht zullen zijn. Het is namelijk redelijk stil geworden op de lange, midden en korte golf (AM). Publieke zenders zijn vanwege bezuinigingen en de transitie naar DAB+ al uitgeschakeld, en ook voor commerciële zenders is het onmogelijk om nog enig bestaansrecht op alleen de middengolf te kunnen verwerven, daar het gelijktijdig uitzenden op zowel FM en middengolf in de E.U. nog steeds is verboden. Destijds heel verstandig dat ingestelde verbod, maar nu kun je daarover toch van mening verschillen?
Daarom is in Nederland de “laag vermogen middengolf regeling” – ook wel LPAM = Low Power AM genoemd – in 2016 geïntroduceerd. Deze maakt een meer hobbymatige invulling van de middengolf mogelijk. Deze regeling is redelijk succesvol gebleken aangezien er nu toch weer zo’n 100 Nederlandse stations op de middengolf uitzenden. Een complete lijst kunt U vinden in het volgende overzicht.
Maar AM staat toch ook voor “Antieke Modulatie”? Natuurlijk is het zo dat de geluidskwaliteit van FM beter is dan die van AM, maar dat ligt ook voor een groot deel aan de deplorabele staat van de huidige AM radio’s, waarbij de AM ontvangst het ondergeschoven kindje is. Luister maar eens naar zo’n mooie ouderwetse buizenradio, en dan zal opvallen dat het verschil in geluidskwaliteit tussen AM en FM al aanzienlijk kleiner is. Dit komt omdat er vroeger wel veel aandacht werd geschonken aan een goede AM ontvangst.
De feitelijke transitie van AM naar FM vond dan ook pas plaats in de jaren ’70, daarvoor was AM populair en daarna pas FM. En een groot voordeel van een sterke middengolfzender is ook nog eens dat deze een veel grotere reikwijdte heeft dan een FM zender. Waarom er dan niet voor zorgen dat een AM zender net zo goed kan klinken als een FM zender? Nou een probleem is dan de beschikbare bandbreedte. In de hele middengolf zouden dan maar zo’n 5 FM zenders passen, dus moest men toch op zoek naar een andere oplossing. Die oplossing is dan ook uiteindelijk gevonden namelijk AM-stereo!
Hiervoor bestonden aanvankelijk meerdere AM-stereo systemen (Denk hierbij ter vergelijking aan V2000, Betamax en VHS van destijds), waarbij het heel lang geduurd heeft voor er een uiteindelijke winnaar kon worden aangewezen namelijk het C-Quam systeem van Motorola. Pas in 1993 kon men dus beginnen met de daadwerkelijke implementatie van C-Quam als enige AM-stereo standaard, wat simpelweg te laat was daar de exodus van AM naar FM inmiddels al had plaats gevonden. Vandaar de algemene onbekendheid met AM-stereo.
AM-stereo is “backwards compatible” met gewone AM, zodat elke standaard middengolf radio dit gewoon kan ontvangen, zij het dan natuurlijk wel in mono. Voor het stereo geluid daarentegen heeft U toch echt een AM-stereo (C-Quam) radio nodig. Er worden er sporadisch nog wel eens 2de hands aangeboden op Ebay zij het wel tegen pittige prijzen. Deze AM-stereo radio’s dateren globaal uit de periode ’85-’95. Maar eenmaal in het bezit van zo’n radio gaat dan toch wel een wereld voor U open. Zeker gecombineerd met aanvullende technieken kan een bijna FM kwaliteit worden ervaren. Kijk maar eens op Youtube waarop verscheidene filmpjes hierover staan?
Het is eigenlijk onze bedoeling om het hele AM-stereo gebeuren weer wat nieuw leven in te gaan blazen. Maar makkelijk zal dat niet zijn aangezien AM-stereo radio’s helaas nieuw niet meer verkrijgbaar zijn. De enige mogelijkheid die overblijft is een SDR (Software Defined Radio) ontvanger aan te schaffen en dan met het freeware softwarepakket SoDiRa, AM-stereo te kunnen decoderen.
Behalve AM-stereo en alle andere analoge demodulatiemogelijkheden, kan je met zo’n SDR ontvanger dan ook nog DAB+, DRM (digitale opvolger van de AM, zij het niet backwards compatible met gewone AM) en DVB (Digitenne en kabel) ontvangen. Zo’n SDR ontvanger kun je bijv. ook gebruiken i.c.m. met een “Latte Panda” Windows single board computer, zodat deze verder ook nog is te gebruiken als audio en video streamer.
Het te ontvangen spectrum bestaat dan meestal uit 2 banden namelijk 150kHz t/m 240MHz & 420MHz t/m 1900Mhz. Verder kan men dan met allerlei andere software zelf ook nog een eigen multiplatform ontvanger creëren met vrijwel alle overige mogelijkheden. De combinatie van een SDR ontvanger met een single board computer kun je dan samenbouwen tot een handzaam apparaat. Maar enige nijvere huisvlijt is hierbij dus wel geboden.
Het in 2016 geïntroduceerde Nederlands middengolf beleid kan hiervoor ook een “impuls” zijn (vandaar de naam van ons radio-station). In Drenthe zijn er ook nog 2 stations die in AM-Stereo (C-Quam) uitzenden namelijk “Radio Tpot” uit Gasselternijveen en Cupra Radio uit Emmer-Compascuum. Ook in het Verenigd Koninkrijk is een LPAM regeling van kracht, maar (nog) niet in andere landen.
Verder is onze site ook bedoeld als ondersteuning voor het “laag vermogen middengolfbeleid” als geheel. Voor ons was het zelf ook best wel een heel proces en daarom willen wij graag onze ervaringen delen, zodat misschien niet steeds weer het wiel door een ieder behoeft te worden uitgevonden.
Mocht U geïnteresseerd zijn, U kunt altijd een reactie sturen via het contact formulier?